Was isch äch dert gschlage worde?

Ds Schlegwegbad i dr Gmein Linde isch über Jahrhunderti vor auem wäge sim ysehautige Wasser bekannt gsy. Hüt kennt me dä Ort vor auem wäge dr Kasärne wo d Schwyzer Armee dert het. Dert wärde Soudate usbiudet, wo uf ganz moderni Art chriege, nämlech per Computer.

Dr Ortsname isch aber viu euter: «Am Schlegwäg» isch 1542 notiert worde. Chly speter, imene Dokumänt vo 1561, gseht me, dass dert d Obrigkeit Bsitz het gha. Dä Waud isch nämlech aus eis vo mehrerne «Banhöltzern» bestimmt gsy – dert isch auso ds Houze miteme Bann verbotte gsy. Das i däm Gebiet isch badet worde, gseht me de inere Schrift vo 1816: «Schlegweg, Hof und Heilbad».

Weder im Ämmitau no im Äntlibuech gits e zwöite Ortsname mitem Wort «Schleg». Dr Ursprung dörfti ds Wort «Schlag» sy, gmeint isch hie e Houzschlag. Dr Schlegwäg bedütet auso «dr Wäg zum Houzschlag».

Ortsnäme mit «Schlag» fingt me no meh: Bim Eggisbärg z Dürreroth u ir Leimere ir Gmein Oberburg gits je e «Ischlag». Isch dert öppis ygschlage worde? Höchschtens Schwiere. E Ischlag meint nämlech Land, wo yghaaget isch gsy.

E chly angersch dörfti dr Fau bim «Ischlegli» z Mirchu liege: Das liegt inere Mulde u isch vor Topografie här ygschlage.

Bi Ortsnäme mit «Schlag» drinne, wo miteme Waud z tüe hei, geits aber fasch geng um ds Houze. Das isch unger angerem bim «Schlagwald» a dr Haglere ir Gmein Flüehli eso. D Bezeichnig isch de quasi blibe, wo dr Waud isch urbar gmacht worde. Ds Land näbedranne heisst «Schlagweid».

Mängisch geits aber nid um Houz sondern um Steine: «Steischlagrisi» heisst e Schutthaude über dr Bäregg z Flüehli.

Weme e Schlag wott mache, muess me ja e Schlegu ha – o das gits i Ortsnäme, we o nume grad a eim Ort im Gebiet vor Wuche-Zytig: Dr Schlegugrabe ir Gmein Trueb. Weme vor Mettle grad ueche ufe Napf wanderet, louft me am Aafang a däm Grabe verby. Mit em Wort Schlegu meint me hüt es Wärchzüg, für öppis yzschlaa, oder es Sportgrät. Früecher isch o angersch gmeint gsy: E Köile, e Flegu oder o e grobe Mönsch. Warum, dass dä Grabe eso isch benamset worde, isch schwierig z säge. Am ehnschte wäge dr Form.