Error compiling Razor Template (contact the administrator for more details)

Früecher het die Aup amene Iffo ghört

Früecher het die Aup amene Iffo ghört
Der Iffigsee ob Lenk isch es wahrs Bijou. / Bild: zvg

Normalerwys geits bim «Ört u Näme» um Wyler, Heimet u Egge usem Gebiet vor «Wuche-Zytig», das isch ja nid grad chly. Das hie isch e haubi Usnahm. Haub, wüu me «Iffigen» im Bärner Oberland, gnau gno i dr Länk fingt – das Gebiet aber scho sit 100 Jahr im Bsitz vo Bure usem einstige Amt Chonufinge isch. Bi dr Recherche zu däm Jubiläum (dä Bricht finget dir uf Syte 11) isch mir natürlech dr Ortsname «Iffige» i ds Oug gstoche. Wüu die Aup amene sehr aute Übergang vom Bärnbiet i ds Wallis liegt, hani däicht, das chönnt no spannend sy. U das isch es. Die eutischte, erhautene Belege sy im Bärner Urbar vo 1427 z finge, wo «an Ifigen» erwähnt isch. Wyter isch dä Ort o i de Zinsbüecher u Urbare (wäg de Zähnte u Bärgzinse) vom Obersimmitau ytreit worde. Die Oberländer Schriberlinge sy no kreativ gsy. Si hei die Ortsbezeichnig mau mit «Y» gschribe, «yffygen»  – de mit «J», Jffingen» – mit «I» Ifingen» – u de einisch sogar no mit «Ÿ»: «ÿfingen». Dr Grund für die grossi Viufaut isch sicher o, dass die Schriberlinge sich unger dere Bezeichnig nid viu hei chönne vorsteue. Drzue chunnt no, dass me sehr nach ar Gränze zum Wallis  u da drmit zum Französische isch gsy.  

Wie bi «Iffwil», wo ir Neechi vo Jegenstorf ligt, dörfti bi «Iffige» dr Personename «Iffo» dr Ursprung sy. Dä isch lut dr Fachliteratur bis i ds 8. Jahrhundert glöifig gsy. Hinger «Iffo» het me de eifach no d Ändig «-ingen» ghäicht, wo bewyst, dass das «Ding» am «Iffo» ghört. 

Dass «Iffige» nach ar Sprachgränze isch, zeigt sech o am «Rawilpass», wo me i ds Wallis übere cha. Dä isch lut amene Dokumänt vo dr «Société d´histoire de la Suisse romande» scho 1257 erwähnt worde: «Rawins». Dä Übergang syg aber scho zu Römerzyte u im Mittuauter begange worde. Wie me denn gseit het, weiss ig nid, aber sicher nid «Rawyl». Die Schrybwys toucht ersch 1845 uf. Dr Ursprung vo «Rawins» isch ds autfranzösische «ravin». Das bedütet «Schlucht» oder «töif ygschnittnigs Bachbett», wo o druf häre dütet, dass es dert zimli cha tue u Schäde mache. «Ravine» stammt nämlech vom latinische «rapina» ab, wo o mit «Raub» cha übersetzt wärde.  

20.07.2023 :: Bruno Zürcher (zue)