Error compiling Razor Template (contact the administrator for more details)

E haarige Bruef z Moskou obe

E haarige Bruef z Moskou obe
Ir Zyt vom Cheiser Paul I. isch dr Gärber z Moskou gsy. / Bild: zvg

D Ämmitauer sy aus Bure, ­Chäser, Handwärcher usgwanderet u hei rächt hüfig Erfoug gha. O tüechtegi Soudate hets gha; wär Glück het gha, het überläbt u villech i däm Land chönne ­blybe. Wäge däm gits i fasch aune europäische Länder ­Nachkomme vo hiesige Lüt. 

Ganz säute isch, dass Ämmitauer i Dienschte vo Fürschte, Chünige u Cheiser sy gsy. E Eriswyler Heiniger (das het ja früecher o zum Ämmitau ghört) isch um 1830 im Soud vom Chünig vo Neapel gstange. Dä Heiniger muess e tüechtige Maa sy gsy, dr Chünig het ne nämlech zum ­Offizier beförderet. De isch aber de uscho, dass dä Maa ja gar nid adelig isch – nid mügli für ne Offizier. Drzue het är no wöue d Tochter vomene änglische Aristokrat hürate!  Was macht dr Chünig vo Neapel? Är ernennt dä Heiniger churzerhand zum Graf Heininger d´Eriswil. I erschter Ehe het är d Ängländere Louise Grant vo Mauritius ghürate. Wo die gstorbe isch, het är de no die russischi Fürschtin Sophie Eugenie Balk-Poleff, d Witwe vom Fürscht Andrey ­Golitzin, ghürate. Die Heiniger d´Eriswil hei de um 1900 no vom Dütsche Cheiser Wilhelm
o no e Titu übercho. 

O im Eggiwiu hani e spezieue Uswanderer gfunge. Gärber isch ja im Ämmitau e hüfige Name.  Die vom Eggiwiu chöme vo de Heimet i dr Glashütte. Wie der Zämehang genau isch, hani no nid usefunge. Aber um 1770 het e «Peter Heinrich Gerber» (mit Heimatort Eggiwiu) z Bärn aus Perüggemacher gschaffet. Perügge het me denn für d Manne brucht – e Maa ohni Perügge isch e ke rächte Maa gsy. Dä Gärber het e ganzi Zilete Ching gha u die hei fasch aui o Gotte u Göttine us de Gnädige Herre u Dame vo Bärn gha. Si eutischt Suhn «Georg Ludwig Gerber» ich äbefaus Perüggemacher worde. Irgendeinisch zwüsche 1780 u 1790 isch dä de uf Russland u het z Moskou e Perügge­macherei uftaa. 

Dä «Georg Ludwig Gerber» isch jedefaus no es paarmau im Gmeinsarchiv vo Eggiwiu ­vorchoo. Sit 1793 isch är im Dienscht vom Zar gsy u de 1813 «Cheiserlich Russische Hofrat» worde. Mir wüsse o, dass är im Jahr 1788 e Frou us Nizza ghürate het u die beide hei im Jahr 1800 z Kasan es Ching la toufe u die Toufi uf Eggiwiu gmäudet. Was us dene Gärbers isch ­worde, weiss i aber nid. 

23.02.2023 :: Hans Minder