Farn isch de Lüt scho früech ufgfaue

Farn isch de Lüt scho früech ufgfaue
Ds Heimet Fansrüti het sini Bezeichnig vo Farn. / Bild: Walter Marti (mwl)
Ört u Näme:

Ortsnäme, wos scho lang git, gä o geng ume e Yblick i Zyte, wo scho lang vergange sy. Me cha sech de chly vorsteue, wie die Gägend hie zum Byspiu im
späte Mittuauter het usgseh. 

Dene wenige Lüt, wo denn hie gläbt hei, wird ufgfaue sy, dass ufere Egg nördlech vo Signou uffäuig viu Farn isch gwachse. Scho inere schriftleche Queue usem Jahr 1257 isch «Varnecca» erwähnt. O i Dokumänt usem 15. Jahrhundert isch «Varnegg» erwähnt. Dass dä Pflanzename denn mit «V» isch gschribe worde, isch gar nid so unlogisch. Dr Ursprung vo däm Wort isch zwar ds authochdütsche
«faram», i dr mitthochdütsche Sprach sy de aber «varn» u «vorm» gebrüchlech gsy.  

Farn hei dennzumale e grösseri Roue gspiut aus hüt: Die Pflanze sy uf dr einte Syte aus Yströi gnützt worde, uf dr angere Syte sy die Farn aber o e läschtegi Pflanze gsy, wo i de Weide u Ächer isch gwachse u vom Veh nid isch gfrässe worde – das het sech bis hüt nid gänderet.

Es verwungeret nid, dass o angeri Orte im Gebiet vo dr «Wuche-Zytig» nach dere Pflanze sy benamset worde. Schlicht «Farn» heisse mehreri Heimet ir Gmein Rüderswiu. Die sy bereits 1389 erwähnt aus «uff der Faren». «Farnbode» seit me anere Weid nördlech vo Äschlismatt, wo viu Farn wachst. E steile Grashang im Gebiet Churzehütte ir Gmein Flüehli. O die bekannte Schiihütte Schwand het eigentlech o e Zämehang mit Farn. Imene
Dokumänt usem Jahr 1797 sich dä Ort nämlech no aus «Farnschwand» notiert worde. Äbefaus veränderet worde isch dr Ortsname «Fansrüti», d Ahöchi nördlech vo Langnou. Hüt merkt me gar nümm, dass o die Bezeichnig vo Farn chunnt.
Unger angerem steit i de Amtsrächnige vo 1645 «Farnsrüttin».

Dert, wo ganz viu Farn isch gwachse, het me de vonere Farnere gredt u so isch dä Ortsname entstange. «Varnerre» i dr Gmein Oberburg isch bereits im Jahr 1280 erwähnt worde. Wyter fingt me «Farnere» wyt obe im Hiuferetau u e Ahöchi südöschtlech vo Schüpfheim, wo immerhin 1572 Meter höch isch, heisst o eso. 

Luschtig tönt no dr Ortsname «Farnli-Esu», das isch e bewaudeti Achöchi chly weschtlech vor Lushütte. Entstange isch dä Name äue, wüus dert viu Farn und viu Esle het gha. 

Queue: «Ortsnamenbuch des Kantons Bern», «Orts- und Flurnamen des Amtes Entlebuch», www.idiotikon.ch u wyteri. Aafrage: 034 409 40 05 oder zuercher@wochen-zeitung.ch

07.05.2020 ::