Error compiling Razor Template (contact the administrator for more details)

Dert, wo dr «Stär» graset het

Dert, wo dr «Stär» graset het
Ds Heimet mittler Stärenbärg ligt im ghögerige Gebiet. / Bild: Bruno Zürcher (zue)

Wüsst dir, was e «Stär» isch? We dir dr Titu heit gläse, de wüsst dir ömu afe, dass dä gärn Gras frisst. U das mache Schafböck. Dr Ursprung vom Wort «Stär» isch ds authochdütsche «stero», wo äbe Schafbock oder Widder bedütet, wie dr Fachmaa seit. Us däm isch de ir mittuhochdütsche Sprach «stëre» entstange u de im Schwyzerdütsche ds Wort «Stär».Wenn dass das usem Sprachgebruch isch cho, weiss i nid genau. Dank es paarne Ortsnäme gits das Wort hüt überhoupt no, zwe dervo sy im Ämmitau. Im Äntlibuech hani zu däm Wort ke Ortsname gfunge. D «Stärenegg» ir Gmein Truebschache isch hüt sicher viune Lüt e Begriff, wägem Jugendheim, wos dert obe het. I historische Dokumänt hani die ungeri, die vorderi, die mittleri u die hingeri «Stärenegg» gfunge. Auerdings nid i sehr aute Akte, was aber da dranne cha lige, dass d Gmein Truebschache no «zimli nöi» isch u das Gebiet vorhär zu Trueb oder Louperschwiu het ghört. Wäsentlech euter sy de d Queue zu de Heimet «Stärenberg» ir Gmein Langnou. Scho im Urbar über d Ränte, Gülte u Chorn- u Höizähnte «des Hauses Trub» usem Jahr 1531 isch «das Guott Stärrennberg» erwähnt.

Bi beidne dörfti die Bezeichnig äbe wägeme Schafbock entstange sy. Die Ört chöi so dütet wärde: Dert, wos e Widder het. Vo dr Topographie här macht d Schafhautig o Sinn. A beidne Orte isch es nid grad äben. Bim «Stärenberg» südlech vo Langnou steut sech no d Frag, öb die Ortsbezeichnig nüt mit «Stärn» z tüe het. I de Amtsrächnige usem Jahr 1645 isch nämlech «ober Stärnenbärg» u «nider Stärnenbärg» notiert worde. Ortsnäme mit «Stärn» gits, aber nid im Gebiet vor Wuche-Zytig. E Zämehang mit de Stärne am Himmu hets bi dene fasch nie – usser bi Steue, wo höch obe sy, wo me d Stärne guet gseht. Meistens düte «Stärn»- Ortsnäme uf Blueme häre, wo d Blüete wiene Stärn usgseh; zum Byspiu d Oschterglogge. Es isch müglech, dass bi de «Stärnebärg»-Heimet viu Blueme mit stärnförmige Blüete sy gwachse. D Schribwys i de eutische Dokumänt dütet aber ender uf«Stär» auso Schafbock häre – u die Blueme hätti o dä nid gfrässe.

17.08.2023 :: Bruno Zürcher (zue)