Error compiling Razor Template (contact the administrator for more details)

Mängisch sy nidemau die haube Ching cho

Mängisch sy nidemau die haube Ching cho
Ds Schueuhus vo Äbnit vo 1781 het usgseh wie nes Burehus. / Bild: zvg

Ds Schueumuseum vo Chüniz (Köniz) het mir e Kopie vomene Schueuheft gä, wo dr Lehrer Christian Oberli im Schueuhuus Äbnit, ir Gmein Louperschwiu, i de Jahre 1844 bis 1866 het gschribe. Är het das wie ne Art Tagebuech gfüehrt. Ds Schueuhuus im Äbnit isch im Dörfli gsy, dr früecher Lehrer Badertscher hets 1781 la boue. 

Aagfange het das Tagebuech mit dr Winterschueu vom vierte Dezämber 1844 bis am 23. März 1845. Är heig i dere Zyt a 112 Tage Schueu gä u Ferie heig är keni gha. Drzue muess me säge, dass d Winterschueu die obligatorischi Schueu isch gsy. A sich hätte aui Schüeler u Schüelerinne müesse gah. 

Dr Lehrer Oberli rächnet o genau, wie viu Schüeler eigentlech müesste cho. Ygschribe wäre 138 Ching gsy. Me cha sech das hüt chuum me vorsteue, wie me die Schüeler u Schüelerinne i eim Schueuzimmer het ungerrichtet. Är schribt aber o, dass durchschnittlech 86 Chring syge cho. Am wenigschte heig är einisch nume 44 zeut. 

Während dr Schueuzyt hei verschiedeni Lüt o offizieu «Bsuech» gmacht. I dene 112 Tag vor Winterschueu sy sibe settegi Bsüech gmacht worde, aui vo de Mitglieder vo dr Schueukommission vo Louperschwiu u zwöimau vom Pfarrer Niklous Brüederli. Är isch e Basler gsy u 1791 gebore worde. 1818 isch är Pfarrer worde u im Jahr 1837
uf Louperschwiu cho. Är isch zersch zymli liberau gsy u erscht unger em Yfluss vo sire zwöite Frou zum Pietischt worde. Är heig gäng zweni Gäut gseh u syg vermahnt worde, wüu är d Lehrersteue i der Regu a Meischtbietend heig vergä. 1868 isch är de pensioniert worde. 1882 isch no erwähnt, dass er der eutischt no läbig Pfarrer im Kanton Bärn syg. 

Zrügg zur Schueu: 1845 sy afe einisch e ganzi Reihe vo Eutere gstraft worde, wo ihrer Ching nid oder nume säute i d Schueu hei gschickt. 13 Mahnige sy wäge däm use. Ein Mueter, e Nöitöifere, isch bestraft worde, wüu si ihre Bueb nie i d Schueu het gschickt u sech o wägem Gloube gweigertet het, ihre Suhn i d Schueu z schicke.

Im Aebnit hets o e Summerschueu gä. Dert hets aber Ferie gä. Aber nid öppe, dass d Schüeler i d Ferie hätte chönne. Nei,
si hei daheim müesse häufe. Zwo Wuche während em Höiet, ei Wuche für d Getreideärnt, ei Wuche für ds Ämde u im Herbscht grad sächs Wuche. 

01.06.2023 :: Hans Minder