Jedi Schärmtanne isch mau ganz chly gsy

Jedi Schärmtanne isch mau ganz chly gsy
Ufem 2220 m höche Tannhorn sy nie Tanne gwachse. / Bild: zvg
Dr höchscht Ortsname mit em Wort «Tann» isch 2220 Meter höch – ds Tannhorn am Brienzergrat. Dert obe sy nie Tanne gwachse. Aber wie isch de die Bezeichnig entstange?

Dass es hieumenang viu Tanne het, merkt me o a de Ortsnäme. Das isch itz scho dr dritt Bytrag zu «Tann» u «Tanne». 

E ganz uffäuegi «scherm tannen» hets offebar ir Neechi vo Schweikhof ir Gmein Affoutere gä. Die isch imene Dokumänt usem Jahr 1421 erwähnt. E wyteri Schärmtanne isch bir Ofenegg bi Aeschle gstange. O die fingt me i aute Queue. Das o chlyneri Tier a Schärme hei wöue, zeigt d Bezeichnig «Gitzitannenloch» ir Gmein Langnou. Dert isch nachegwise, dass aube Geisse die Tanne aus Ungerstang hei bruucht.
Im «Tannebad», Gmein Sumiswaud, gö hingäge de Lüt a Schärme. Die zwöiti Siube «-bad» zeigt, dass dert aube isch badet worde. Ganz ähnlech tönt «Tannetubad». Das gits z Landiswiu. Zerschmau erwähnt isch dä Ort bereits im 15. Jahrhundert: «danen thal». Dr Zuesatz «Bad» toucht de 1697 uf. 

«Tannigade» heisse hüt zwöi Heimet im Schangnou. Dr Ortsname zeigt grad, dass dert aube «nume» es chlyses Huus oder eifach e Stau isch gstange. 

Am Brienzergrat fingt me dr höchscht Ortsname mit «Tann»: ds «Tannhorn». Dass uf däm 2220 Meter höche Bärg kener Tanne wachse, isch gloub no klar. Wie isch dä Name entstange? Dä Bärggipfu heigi d Form vonere Tanne, isch ei Erklärig. Wahrschynlecher isch aber, dass «Tannhorn» vo «Tanigsbode», wo grad unger dranne isch, abstammt. 1489 isch d Aup «Thannigs Boden» bereits erwähnt. Ds Adjektiv «tannig» meint nid nume, dass öppis us Tannehouz isch, sondern o, dass ufeme Gländ Tanne wachse. «Tanigsbode» isch auso e verhäutnismässig äbeni Steu, wos Tanne het. 

Jedi Tanne faht mau chly a. Dr Name vo dr Bärgliegeschaft «Tendli» über dr Lammschlucht meint «chlyni Tanne». We die Tanne sit dr erschte Erwähnig vo 1641 gäng wyter gwachse wäre, so würde dert itz sehr stouzi Böim stah. «Tannli» u «Tennli» gits o z Affoutere, z Eggiwiu, z Hütlige u z Gysistei. Ds Letschte isch bereits 1531 imene Urbar aus «tennlinenn» erwähnt.

Us de «Tann»-Ortsnäme sy o Familinäme entstange: Tanner, aber o Dennler. Z Hütlige isch dr «tennleracher», auso dr Acher vo dr Familie Tennler bereits imene Urbar vo 1531 erwähnt.

14.01.2021 :: Bruno Zürcher (zue)