Eigentlech kennt se jede u jedi – aber so richtig de glych niemmer: d Helvetia. Mir aui hei scho mängi Helvetia aagrüehrt, schliesslech isch die Figur ja ufem Füfzgi u ufem Ei- u Zwöifränkler abbiudet. Teu wärde itze säge, ufem Föifi, Zäni u Zwänzgi syg doch o d Helvetia z gseh, we o nume dr Chopf. Gnau gno isch dert aber «nume» e so genannte Libertas-Chopf druffe. Das isch e Figur, wo ursprünglech us dr römische Mythologie chunnt u wie dr Name scho laat la vermuete, für d Freiheit steit.
Zrügg zur Helvetia. Die Bezeichnig het ihre Ursprung bi de Helvetier, wo quasi üser Vor-fahre sy gsy. Das keltische Vouk het im hütige Mittuland u im süddütsche Ruum gläbt. Me weiss wäg de Römer zimli viu über die Helvetier, wüu d Römer geng ume gäge die keltische Stämm hei krieget.
Warum verzeue ig öich das aues? Wüus z Truebschache e Helvetiaplatz git! Guet, sone Platz gits o i angerne bekannte Destinatione, öppe z Bärn, z Biu, z Gänf oder z Basu. We die Plätz öppis mit dr Helvetia z tüe hei, muess das ja e urauti Sach sy!? Äue nid. Me het sech nämlech «ersch» 1798 a das aute Vouk bsinnet, wo me die Helve-tischi Republik het wöue gründe. Us däm use isch de när d Figur vo dr Helvetia entstange. Me het nämlech e Gstaut wöue, wo für ds ganze Land isch gstange, u nid nume für ne einzelne Stand.
Im 19. Jahrhundert heig de d Helvetia e wyteri Ufwärtig erfahre, aus Gägebiud zu de bekannte männleche Figure – vor auem Chrieger oder o dr Täu, steit im historische Lexikon vor Schwyz. I dr Zyt vor Ufklärig hei auso d Froue scho e wichtegi Roue -gspiut. Im historische Lexikon steit de aber o, dass scho dr Täu mit sim Büebli d Repräsentationsfigur vo dr Helvetik syg gsy – das wär de Manne vo denn äue scho no z wyt gange, we «nume» e Frou ihres nöie Land repräsentiert hätti!
Wie dr Helvetiaplatz z Truebschache genau zu sim Name isch cho isch nid ganz klar. Bi dene z Basu u z Gänf stöh grossi Statue, wo natürlech d Helvetia zeige – z Truebschache nid.
I chönnt mir no vorsteue, dass dä Platz ds Truebschache aus Scherz eso isch benamset worde. Villech o, wäg dr früecher unübersichtleche Abzweigig gägem Blapbach.
Queue: «Ortsnamenbuch des Kantons Bern», «Orts- und Flurnamen des Amtes Entlebuch», idiotikon.ch u wyteri. Aafrage: 034 409 40 05 oder zuercher@wochen-zeitung.ch