Error compiling Razor Template (contact the administrator for more details)

Drei Viertle gä o e ganzi Gmein

Drei Viertle gä o e ganzi Gmein
D Gmein Truebschache isch us dreine Viertle entstange. / Bild: Markus Zahno (maz)

«Tüet doch teile!», seit me öppe de Ching, wesi um nes Spiuzüüg zangge. Me cha sogar e Flueh teile, wie ne Ytrag imene Dokumänt usem Jahr 1572 zeigt: Dert geits um ne Flueh bim Hochänzi «so man ouch Teilfluo nennet». Wahrschynlech isch dennzumale d Änziflueh eso benamset worde, wo ja ganz ir Neechi isch. Die Flueh isch auso vo de Gmeinde Trueb, Sumiswaud u Luthere teilt worde.

Es isch ja bekannt, dass früecher ufem Land Burehüser oder Spycher sy teut worde. Im Schangnou hets dr Ort «Teustau» gä. Wo das dä isch gsy oder villech geng no steit, weiss i aber nid.

Im Ämmitau viu hüfiger chöme Teile vo Gmeinde vor, wo e spezieue Name trage. Heuftine gits nid, aber grad es paar Drittle. So hets ds Arni-Drittel gä, aber o eis z Bigle u z Landiswil. Ir Gmein Schangnou hets de drei Drittle gä: dä im Buembach, dä im Tau u dä im eutischte Wyler «Wald». Guet, weme de no ds Dorf Schangnau drzue nimmt, hets i dere Gmein vier Drittle gä.

Ir Gmein Signou hingäge schynts ufzga: Dert hani näbscht em Dorf Signou no ds Schüpbach-Drittu u ds «Schweissberg-3tel» gfunge. Chly angersch isch d Ufteilig no z Dürreroth gsy: Näbscht em Dorf-Drittu hets dert no ds üssere u ds obere Drittu gä. Näbscht de Drittle fingt me o no Viertle – e Föiftu hingäge hets niene gä. Hüt kennt me ja ds Wort Quartier, wo usem Französische chunnt. Die Drittle u Viertle hei zunere grössere Gmein ghört, hei aber gwüssi Sache säuber chönne regle. Es luschtigs Byspiu i Sache Viertle isch d Gmein Truebschache, wos i dr hütige Usdehnig ersch sit 99 Jahr git. Entstange isch die Komune – o das chunnt usem Französische – us dreine Viertle: Eis vo Trueb, eis vo Langnou u de no eis vo Louperschwiu, obschon die Gmein ja gar nid aagränzend isch.

Bis 1531 hei d Lüt vo de Höf im Louperschwiu-Viertu zum Byspiu uf Louperschwiu z Predig müesse (si sy uf ihrer Wanderig fasch näb dr Chiuche z Langnou düregloffe). Das Rächt, ir Neechi z Predig z chönne, isch nid gratis gsy. Jedes Huus het es ganzes Mass gsottene Anke müesse ablifere – i däm Fau het auso de niemmer öppis vomene Viertu wöue wüsse!

17.03.2022 :: Bruno Zürcher (zue)