Ds Ämmitau u Äntlibuech isch ja würklech e schöni Gägend.
Ds Einzige, wo me chönnt bemängle, isch, dass es ke grosse See het. Das isch ja no zimli erstuunlech, we me däicht, wie viu Wasser, dass es i au dene Gräbe u Täler het.
Me muess hüt scho guet uf de Charte luege, für überhoupt es paar Seeli z finge, we me die, wo gmacht sy worde für ds Wasser vo de Schneekanune z spychere, mau furt laat.
Dr äue gröscht See, wos im Gebiet vor «Wuche-Zytig» het, isch dr Eisee bim Rothorn obe, wo ja gnau gno im Kanton Obwaude ligt. Dä Ortsname isch e Zämesetzig vo «Ei» u «See». «Ei» isch vom Wort «Au» abgwandlet worde u bedütet «am Wasser gläge» oder meint o «abgläge». Ds Wort «See» het äbefaus sehr auti Wurzle. I dr germanische Sprach isch «saiwi» bekannt gsy. Us däm isch de ds authochdütsche «sêo» entstange, wo sech de wieder wyterentwicklet het zu «sêwe» i dr mittuhochdütsche Sprach u när im Schwyzerdütsche zu «Sew» oder wie hüt «See» isch worde.
Nach a dr Gränze zu Obwaude, grad ungerem Füürstei, fingt me ds Änggulaueneseeli. «Änggu» chunnt vo «äng» u «-louene» meint e «Ärdrutsch».
Es Seeli, wo o eifach «Seeli» heisst, fingt me e nordweschtlech vom Schibegütsch.
Bir Lochsyte ir Gmein Schangnou gits grad drü Seeli; ds oberschte isch ender e Glungge, ds mittlere isch e chlyne Tümpu u vo dert, louft de ds Wasser i ds Seeli. Die Seeli lige oberhaub vonere Hangkante; wäge däm heissts dert «Seeliegg». Scho imene Dokumänt vo 1389 steit: «Sewlinon».
Nume no i historische Dokumänt fingt me «Seebode» ir Gmein Trueb. Es isch müglech, dass es dert früecher mau es chlyses Seeli het gä. D Bezeichnig chönnt aber o so entstange sy, dass dr Bode dert ähnlech wie bimene See isch.
Äbefaus historisch beleit isch «Seematt» ir Gmein Hasli u imene Urbar usem Jahr 1498 vo Chonufinge bim Moos no e See erwähnt.
«Fulen See» steit i de Amtsrächnige vor Gmein Trachsuwaud usem Jahr 1572. «Fule» bedütet de würklech, dass dert öppis gfulet het – vo däm här isch es ja guet, dass dä Ortsname nümme gebrüchlech isch.
Queue: «Ortsnamenbuch des Kantons Bern», «Orts- und Flurnamen des Amtes Entlebuch», idiotikon.ch u wyteri. Aafrage: 034 409 40 05 oder zuercher@wochen-zeitung.ch