Error compiling Razor Template (contact the administrator for more details)

E wäueförmegi Rächtschrybig

Amene Läser isch ufgfaue, dass e Ort z Oberdiessbach «Gumi» heisst – auso mit eim «M» – aber angeri Ortsnäme mit däm Wort mit zwene «M». Warum isch das eso? Afe einisch isch mir ufgfaue, dass vor auem d Verchlynerigsform mit eim «M» gschribe wird; dr «i» Schluss meint, äbe, dass das e ender chlyni Gumm isch. Hüt würd me villech «Gumli» schrybe. 

Dr zwöit Grund, warum dä Ortsname z Oberdiessbach mit ein «M» gschribe wird, isch villech o eifach Zuefau. Vor paar hundert Jahr het ja nid jede chönne schribe u die, wo hei chönne, die hei die Sach eso uf ds Papier brunge, wiese het guet düecht. I ha da o i dr Familieforschig eso Erfahrige gmacht: Miner Vorfahre sy i de ganz aute Dokumänt o aus «Züricher»
notiert worde u mit der Zyt isch das «i» usegheit. U i kenne «Flückiger» u «Flükiger», wo wyt use mitenang verwandt sy. Aber o i Ortsnäme gits verschidnegi Versione, o grad mit «m» u «mm». Zum Byspiu gits a mehrerne Orte im Gebiet vor «Wuche-Zytig» e «Hämlismatt». Dä Ortsname chunnt eigentlich vonere Churzform vom biblische Name Abraham. Ds genau Glyche giut bim «Hemmenhäusli» ir Gmein Dürreroth. 

«Gumme»- u «Chumme»-Ortsnäme sy o süsch sehr intressant. Aber Haut, i hanech ja no gar nid verzeut, was das Wort bedütet. Me cha eifach säge, dass das wäueförmegi Bodeflächine sy. Meischtens sy d Tausänkine gmeint, aber «Gumme» cha vor auem o e schön rundi Bärgchuppe meine. Es guets Byspiu isch itz hie äbe «Rämisgumme» oder d «Gumme» z Arni. 

Die Wörter Gumme u Chumme gründe ursprünglech ufe gallische «kumba» u het o i angerne Sprache no überläbt. Uf französisch heisst «Mulde» no hüt «combe». Dass das Wort us dr romanische Sprach ids Schwyzerdütsche grütscht isch, zeigt sech o da dranne, dass es sech vor dütsch-französische Sprachgränze här het usbreitet. Me fingts hüt bis id Innerschwyz.
Im Äntlibuech isch es übrigens o eso, dass «Gumme» gschribe wird, aber d Verchlynerigsform «Gumili». 

Uffäuig a au dene Ortsnäme isch o no, dass me «Gumme» u «Chumme» nume weni vonang entfernt fingt. O das zeigt, dass es nid jede Schriberling geng glych het aagluegt.


Queue: «Ortsnamenbuch des Kantons Bern», «Orts- und Flurnamen des Amtes Entlebuch», idiotikon.ch u wyteri. Aafrage: 034 409 40 05 oder zuercher@wochen-zeitung.ch

23.07.2020 :: Bruno Zürcher (zue)